عامل نهم: صبر

• عامل نهم: صبر

زندگی از مشکلات، ناکامی‌ها و شکست‌ها خالی نیست. چه در محیط کار و چه در خانه، همیشه انسان با مشکلات دست ‌به‌ گریبان است. یکی از راه‌های پیروزی بر مشکلات زندگی صبر، تحمل و مقاومت در برابر آنهاست. صبر به معنای تحمل ناگواری‌ها، مقاومت در برابر سختی‌ها و از دست ندادن تاب و قرار است. صبر و بردباری از خصوصیاتی است که می‌تواند از بسیاری از تنش‌ها و درگیری‌ها جلوگیری کند و نتیجه‌اش صفا و سازگاری شود.

در زندگی زناشویی موضوعات زیادی پیش می‌آید که اگر انسان عصبی شود و واکنش فوری از خود نشان دهد، نتیجه‌اش بالا گرفتن اختلاف و گاهی مشاجره است.

صبر و حوصله نسخه اصلی درمان این شیوه رفتاری است. برای جلوگیری از چنین حالتی باید افراد با تمرین و تذکر، آستانه تحمل خود را بالا ببرند. اعضای خانواده نیز بهتر است از مقابله‌به‌مثل با فرد خشمگین پرهیز کنند.^[1]

شکایت کردن، فریاد زدن، ناله کردن، سکون در جایی که باید تلاش کرد، حرکت در جایی که باید ایستاد، سکوت در جایی که باید سخن گفت و سخن گفتن در جایی که باید سکوت کرد، رفتار همسرانی است که بردبار نیستند، اما همسرانی که تحمل سختی‌ها را دارند، بر خود مسلط‌اند و از تعادل خارج نمی‌شوند؛ هنگام بروز یک مشکل به خوبی می‌اندیشند و به موقع و به اندازه اقدام می‌کنند. این افراد ناراحت می‌شوند و مزه درد و رنج را می‌چشند، اما به ‌زانو در نمی‌آیند.

همسران صبور کسانی نیستند که مشکلات و ناراحتی‌های خود را بروز ندهند؛ زیرا بردباری فقط به معنای درون‌ریزی غم‌ها و سد کردن راه بروز آنها نیست، بلکه به معنای مقاومت در برابر سختی‌ها و کسب مهارت در کاهش فشارهای روانی حاصل از آنهاست. همسران بردبار کسانی هستند که حوادث را خرد می‌کنند و راه رویارویی صحیح و منطقی با آنها را می‌دانند.^[2]

 راهکارهای افزایش صبر

1. انتظارات خود را به واقعیت نزدیک کنید. زمانی که میان انتظارات شما با واقعیت ناهماهنگی باشد، احساس ناکامی خواهید کرد و بی‌تاب می‌شوید. با انتقال احساس ناکامی به رابطه میان شما و همسرتان مشکلات خانوادگی آغاز می‌شود؛ زیرا هر کدام از شما تصور می‌کند دیگری عامل ناکامی اوست و همین تصور موجب بروز نارضایتی و ناسازگاری خواهد شد.
2. موقعیت ناخوشایند را با شجاعت بپذیرید. سختی‌ها بر اساس تقدیر الهی شکل می‌گیرند و تقدیر الهی بر اساس حکمت و مصلحت انسان‌ها رقم می‌خورد. سختی‌ها و سختی‌گریزی انسان به‌گونه‌ای است که هنگام رویارویی با یک پدیده ناخوشایند بیشتر به حذف حادثه می‌اندیشد تا مدیریت آن. در چنین مواقعی گاهی هرکدام از همسران دیگری را در به وجود آمدن این مشکلات مقصر می‌دانند. در صورتی که این رفتار تنها بر رنج و ناراحتی همسران می‌افزاید. پس بهتر است که سختی‌ها را همچون یک واقعیت پذیرفت و موقعیت ناخوشایند را مهار و مدیریت کرد.
3. خداوند را سرچشمه همه امور بدانید تا راحت‌تر بتوانید سختی‌ها را تحمل کنید. یکی از مهم‌ترین سختی‌های زندگی مخارج معاش است که زندگی زناشویی را به چالش می‌کشاند. در کنار تلاش برای تأمین مخارج زندگی، این باور را داشته باشید که روزی‌رسان خدای آفریننده مخلوقات است.
4. موقعیت ناخوشایند را درست ارزیابی کنید؛ زیرا این ارزیابی‌ها تأثیر مستقیمی بر فشار روانی حاصل از موقعیت دارند. اگر موقعیت ناخوشایند را مثبت ارزیابی کنید قابل‌تحمل خواهد بود و اگر منفی ارزیابی کنید از کنترل شما خارج و غیرقابل‌تحمل می‌شود. در حقیقت شما آن‌گونه که حوادث را تفسیر می‌کنید به آنها احساس پیدا می‌کنید و واکنش نشان می‌دهید؛ بنابراین شما به‌وسیله تفسیرهایتان می‌توانید موقعیت‌های ناخوشایند را کنترل و مدیریت کنید.
5. به نکات مثبت زندگی توجه کنید. اگر در زندگی یکسره تلخی و سختی دیده شود آزاردهنده و غیر قابل تحمل خواهد بود. مثبت نگری، توجه شما را از مشکلات با همسر و سختی‌های زندگی به سمت خوبی‌ها و زیبایی‌های همسر و زندگی‌تان معطوف می‌سازد. در حقیقت مثبت‌نگری روشی است برای بازگرداندن توجه از ناخوشایند‌ها به خوشایند‌ها. وقتی خوب نگاه کنید می‌بینید که در زندگی‌ مشترکتان نکات مثبت و امیدوارکننده فراوانی وجود دارد؛ بنابراین درست نیست که به محض ورود یک ناراحتی از زندگی نالان و ناراضی شوید.

انصاف آن است که پس از رویارویی با مشکل به جنبه‌های مثبت زندگی و ویژگی‌های مثبت همسرتان توجه کنید. البته نباید فراموش کرد که منظور از مثبت‌نگری، تخیل مثبت نیست. تخیل مثبت چون پشتوانه واقعی ندارد همانند یک فریب، شکننده و کم‌تأثیر است.

6. به پاداش بردباری بیندیشید. اگر به این واقعیت باور پیدا کنید که در برابر هر سختی پاداشی می‌گیرید تحمل آن آسان می‌شود. توجه به این واقعیت، فشار روانی شما را کاهش می‌دهد و زمینه را برای روابط صمیمانه فراهم می‌کند.^[3]

^[1]. مشاوره و روان‌درمانی خانواده با رویکرد فرهنگ ایرانی، سید مهدی حسینی بیرجندی، ص240.

^[2]. اسرار خوشبختی، نسرین مهدوی، ص72.

^[3]. رضایت زناشویی، عباس پسندیده، ص260.