- عامل اول: محبت
محبت بنیان زندگی مشترک و رمز موفقیت خانواده است. وقتی دو همسر یکدیگر را دوست داشته باشند، با کم و کاستی‌های هم می‌سازند، اما اگر دو نفر در تمامی معیارهای عقلانی با هم یکی باشند، ولی به هر دلیلی یکدیگر را دوست نداشته باشند، نمی‌توانند با هم زندگی خوبی را آغاز کنند. اگر بعد از ازدواج هم یکی از دو طرف احساس کند که همسرش او را آنگونه که باید دوست ندارد، آرام آرام اختلاف وارد زندگی آنها می‌شود.[1]
اگر ازدواج با محبت و احترام متقابل همراه نباشد، زندگی نابسامان و آشوب‌زده‌ای به وجود خواهد آمد و با هیچ اجبار و قانون و قراردادی هم نمی‌شود آن را سر و سامان بخشید. استاد مطهری در این باره می‌نویسد:
«با زور و اجبار قانونی می‌توان دو نفر را ملزم ساخت که با یکدیگر همکاری کنند و پیمان خود را بر اساس عدالت، محترم بشمارند و سالیان دراز به همکاری خود ادامه دهند، اما ممکن نیست با زور و اجبارِ قانونی دو نفر را وادار کرد یکدیگر را دوست داشته باشند و با هم صمیمی باشند، برای یکدیگر فداکاری کنند و هرکدام از آنها سعادت دیگری را سعادت خود بداند».[2]
علاوه بر این، همسردوستی از صفات انبیای الهی است.[3] اگر کسی می‌خواهد ایمان خود را بسنجد باید بداند که یکی از ملاک‌های زیاد شدن ایمان، افزایش محبت به همسر است.[4]
گاهی بهانه‌گیر شدن بسیاری از همسران چه مرد و چه زن به این دلیل است که همسرش به نیاز محبت او پاسخ نداده است.
نیاز زن‌ها به محبت
محبت عاملی دوجانبه است. زن و مرد هر دو موظف‌اند آن را به یکدیگر ابراز کنند، اما باید گفت زن عاطفی‌تر و لطیف‌تر از مرد است. از این رو نیاز زن به محبت و مهربانی بیش از مرد است.
اغلب زنان محبت را مهم‌ترین رکن زندگی مشترک خود می‌پندارند. از دید آنها محبت و ابراز عشق اصلی‌ترین و اساسی‌ترین عامل در ارتباط همسران است. اگر مردی در محبت ورزیدن به همسرش کوتاهی کند، زن با او احساس بیگانگی می‌کند، اما اگر مرد محبتش را صادقانه ابراز کند، پیوندی ناگسستنی میان آن دو شکل می‌گیرد و زندگی‌شان آکنده از شور و عشق می‌شود.
هنگامی‌که مردی به همسرش محبت می‌کند پیام‌های زیر را به او انتقال می‌دهد:
من همواره مراقب تو هستم و همیشه و در همه حال از تو حمایت می‌کنم.
من همواره نگرانم که مبادا دچار مشکلی شوی، پس مطمئن باش که همیشه در کنارت هستم؛
به نظر من تو شایسته محبت هستی و به داشتن تو افتخار می‌کنم.[5]
شهید مطهری در اهمیت محبت مرد به زن می‌نویسد: «حمایت و مهربانی قلبی مرد، آنقدر برای زن ارزش دارد که ازدواج، بدون آن برای زن قابل تحمل نیست. وجود زن باید از وجود مرد عطوفت و احساسات بگیرد تا بتواند فرزندان را از سرچشمه فیاض عواطف خود سیراب کند. مرد مانند کوهسار است و زن به منزله چشمه و فرزندان به منزله گل‌ها و گیاهان. چشمه باید باران کوهساران را دریافت و جذب کند تا بتواند آن را به صورت آب صاف و زلال بیرون دهد و گل‌ها و گیاهان و سبزه‌ها را شاداب و خرم سازد. اگر باران به کوهساران نبارد یا وضع کوهسار طوری باشد که چیزی جذب زمین نشود، چشمه‌ها، خشک و گل‌ها و گیاه‌ها می‌میرند. پس همان‌طوری که رکن حیات دشت و صحرا، باران کوهستانی است، رکن حیات خانوادگی، احساسات و عواطف مرد نسبت به زن است. از این عواطف است که هم زندگی زن و هم زندگی فرزندان صفا و جلا و خرمی می‌گیرد».[6]
نیاز مردها به محبت
همان‌طور که زن انتظار دارد همسرش به او ابراز محبت کند، مرد هم دوست دارد محبوب همسرش باشد. برخی از خانم‌ها متوجه این نکته مهم نیستند که مهربانی و محبت به همسرشان باید با واکنش‌های مورد انتظار، تأکید و تثبیت شود. مرد با رفتارهای محبت‌آمیز زن می‌فهمد که همسرش او را دوست دارد. در نتیجه به کار و زندگی علاقه‌مند و دلگرم خواهد شد و برای تأمین رفاه خانواده‌اش، هر سختی را به جان می‌خرد و از هیچ کوششی دریغ نمی‌کند. مردی که احساس کند محبوب همسرش نیست، به زندگی و کار بی‌علاقه می‌شود. گاهی هم به انحرافات اخلاقی گرفتار می‌شود. چنین افرادی پیش خود فکر می‌کنند که چرا متحمل زحمت و کوشش شوم، در حالی که کسی به من توجهی ندارد؛ بنابراین بهتر است به فکر خودم باشم.[7] این بی‌مهری از طرف همسر ممکن است به خیانت از طرف شوهر منجر شود.
تداوم محبت در زندگی
عشق میان زن و شوهر مانند یک باغ است و برای سرسبزی و خرمی همواره باید آبیاری شود. برخی زوج‌ها احساس می‌کنند محبتشان به یکدیگر مانند اوایل ازدواج نیست و برای هم عادی شده‌اند. شرایط زندگی، گاهی چنین اوضاعی را برای زوج‌ها به وجود می‌آورد. در مقابل همسران زیادی وجود دارند که گذشت ایام جوانی، نه تنها در روابط دوستانه آنان مشکلی ایجاد نکرده، بلکه هرچه از عمر زندگی مشترک‌شان می‌گذرد، بر روابط عاشقانه، احترام و وقارشان نیز افزوده شده است؛ در نتیجه رابطه و رفتارشان، متین‌تر و باشکوه‌تر می‌شود و دوران کهنسالی آنان مرحله کمال و اوج زندگی مشترک‌شان است.
زن و شوهر در دوران میانسالی و پیری، به عاطفه و محبتی نیاز دارند که با وجود کم شدن جاذبه‌های جنسی و طراوت جوانی، باز هم کانون زندگی‌شان را با صفا و گرم نگه دارد. سرچشمه این محبت را خداوند در وجود همسران قرار داده است. اگر زن و مرد زندگی را بر مبنایی صحیح، استوار کنند و آن را به طور پویا ادامه دهند، محبتشان تا آخر عمر ادامه خواهد داشت. آنها باید به دنبال راه‌هایی باشند تا درخت زندگی را از چشمه محبت سیراب کنند، برای هم وقت بگذارند، از خاطرات شیرین گذشته یاد کنند، تفریحات مشترک داشته باشند و قدر هم را بدانند.
جایگاه مودت و رحمت در زندگی زناشویی
در قرآن کریم دو کلمه مودت و رحمت تنها درباره ازدواج به همراه هم بیان شده‌اند: «و از نشانههاى او اینكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در كنار آنان آرامش یابید و در میانتان مودت و رحمت قرار داد. در این نشانههایى است براى گروهى كه تفكر مىكنند».[8]
مودت و رحمت در حقیقت مانند ملاط و چسبی است که تک تک آجرهای جامعه که همان انسان‌ها هستند را به هم پیوند می‌دهد و ساختمان‌های عظیم و باشکوه خانواده و اجتماع را تشکیل می‌دهد.
اگر افراد جامعه پراکنده باشند و پیوندی میان آنها وجود نداشته باشد، هرگز ساختمان‌های منسجم خانواده به وجود نخواهد آمد.
خدای متعال که انسان را برای زندگی اجتماعی آفریده، این پیوند ضروری را نیز در جان او ایجاد کرده است.
تفاوت میان «مودت» و «رحمت»
- «مودت» انگیزه ارتباط در آغاز كار است، اما در پایان كه یكى از دو همسر ممكن است ضعیف و ناتوان شود و قادر بر انجام کارى نباشد، «رحمت» جاى آن را مىگیرد.
- «مودت» برای بزرگترهاست كه مىتوانند به هم خدمت كنند، اما كودكان و فرزندان كوچك در سایه «رحمت» پرورش مىیابند.
- «مودت» بیشتر جنبه متقابل دارد، اما «رحمت» یك جانبه و ایثارگرانه است؛ زیرا براى بقای یك جامعه گاه خدمات متقابل لازم است كه سرچشمه آن مودت است و گاه خدمات بلاعوض كه نیاز به ایثار و «رحمت» دارد.
البته این آیه، مودت و رحمت را میان دو همسر بیان مىكند، اما این احتمال نیز وجود دارد كه تعبیر «بینكم» اشاره به همه انسان ها باشد كه دو همسر یكى از مصادیق بارز آن محسوب مىشوند؛ زیرا نه تنها زندگى خانوادگى كه زندگى در كل جامعه انسانى بدون این دو اصل یعنى «مودت» و «رحمت» امكانپذیر نیست و از میان رفتن این دو پیوند و حتى ضعف و كمبود آن، مایه هزاران بدبختى، ناراحتى و اضطراب اجتماعى است.[9]
این دو هدیه حکم دو کلیه انسان را دارد که وجود هر کدام لازم و ضروری است، اما در صورت مختل شدن یکی، دیگری می‌تواند هر چند با مشقت وجود انسان را از مرگ و نیستی حفظ کند و حتی بدن را به وضعیت عادی بازگرداند. مودت و رحمت ویژگی‌هایی دارند که کارکرد هر کدام را از دیگری متمایز می‌کند.
ویژگی‌های مودت
در زبان عربی به علاقه‌ای که ویژگی‌های زیر را داشته باشد مودت می‌گویند:
علاقه‌ای که دو طرفه باشد؛
آشکارا ابراز شود؛
علاقه‌ای که همراه با احساس مسئولیت باشد. در غیر این صورت این دوستی مودت نیست. به همین دلیل به بسیاری از دوستی‌های قبل از ازدواج که در آن مسئولیتی وجود ندارد و معلوم نیست دو طرف تا چه میزان حاضر به فداکاری برای یکدیگر هستند، مودت گفته نمی شود، بلکه بیشتر واژه «هوس» به کار می‌رود؛
دوست داشتن فرد به خاطر خودش باشد؛ نه به خاطر مقام، پول و چیز دیگر. البته گاهی هم دو نفر به خاطر چیزهای دیگر با هم ازدواج می‌کنند، اما با جاری شدن صیغه عقد چنان محبتی بین آنها ایجاد می‌شود که فراموش می‌کنند از آغاز برای چه با هم ازدواج کرده‌اند و نمی‌توانند بدون هم زندگی کنند.
ویژگی‌های رحمت
رحمت، علاقه یک طرفه است. در این نوع علاقه، انسان به کسی محبت می‌کند که محبتش را پاسخ نمی‌دهد و حتی ممکن است استحقاق و لیاقت این محبت را نیز نداشته باشد. به طرف مقابل نگاه نمی‌شود و فقط بدون هیچ توقعی از سوی یکی به دیگری محبت ابراز می‌شود.
دو عنصر مودت و رحمت پایداری زندگی مشترک زن و شوهر را همین گونه محافظت می‌کنند. مودت که از کار افتاد باید طرف دیگر طناب رحمت را محکم نگه دارد تا مودت آهسته آهسته بازگردد. یعنی همسر با استفاده از رحمتی که خدا در اختیار او گذاشته است جبران ضعف محبت دیگری را بکند تا وجدان طرف مقابل بیدار شود و به خود آید. مثلاً گاهی فرد به اختلالات روحی – روانی دچار می‌شود و مشکلاتی پیدا می‌کند که رفتارهایش اصلاً دست خودش نیست. در اینجا طرف دیگر باید با او مدارا کند و سر طناب رحمت را محکم نگه دارد تا او به خود برگردد و جبران کند. البته اگر هر دو طناب مودت و رحمت در زندگی با هم عمل کنند، زندگی دل‌چسب‌تر و شیرین‌تر جلو می‌رود، اما اگر تنها یکی از آنها عمل کند باز هم زندگی از هم نمی‌پاشد؛ بنابراین اگر در برخی از زندگی‌ها اختلال ایجاد می‌شود نشانه آن است که هر دو طناب مودت و رحمت در حال پوسیدن است و بی‌توجهی و ضعف هم از سوی زن و هم مرد می‌باشد و هر دو کم کاری کرده‌اند.[10]
راه‌های ابراز محبت به همسر
اینکه زن و شوهر همدیگر را دوست داشته باشند کافی نیست؛ بلکه این محبت را همیشه باید ابراز کرد. نباید خیال کرد که ابراز محبت فقط برای روزهای اول شروع زندگی مشترک است. زن و شوهر همیشه به ابراز محبت همسر نیاز دارند. ابراز محبت موجب استحکام پایه‌های زندگی مشترک می‌شود.
یکی از کارکرد‌های ابراز محبت اصلاح اختلافاتی است که میان زن و شوهر ایجاد شده است. نباید فکر کرد که تنها راه حل اختلافات، گفتگوی منطقی و دفاع از حقوق خویش است. محبت یکی از بهترین راه‌ها برای اصلاح است. دلیل اصلاح‌گری محبت را می‌توان در این نکته جستجو کرد که محبت، لطافت و الفت میان زن و شوهر را افزایش می‌دهد. این لطافت و الفت هم روحیه پذیرش و گذشت در همسر را افزایش می‌دهد. می‌توان ادعا کرد که نیرومندترین عامل دوام و رشد خانواده، عاطفه و محبت است.
برخی می‌گویند ما به همسرمان علاقه داریم، اما هیچ‌گاه آن را ابراز نمی‌کنیم. باید گفت علاقه و عشقی که در دل انبار شود و ابراز نشود، بی‌فایده است و اثربخش نخواهد بود.
در آموزه‌های دینی ما بسیار توصیه شده تا همسران، به ویژه مردان، به همسر خود اظهار محبت و مهربانی کنند و محبت خود را آشکار سازند. این کار بر احساس آرامش زن و شوهر می‌افزاید و حتی تحمل مشکلات زندگی را برای همسران بسیار آسان می‌کند.
امام صادق (ع) می‌فرماید: «هرگاه کسی را دوست داشتی، او را به آن آگاه ساز؛ زیرا این کار، دوستی را در میان شما استوارتر می‌سازد».[11]
راه‌های زیادی برای محبت کردن به همسر و ابراز علاقه به او وجود دارد. همسران با کمک این راه‌ها می‌توانند شعله عشق را میان خود و همسرشان روشن نگه دارند:
- بیان جملات عاشقانه
پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «این گفتار مرد به همسرش که من تو را دوست دارم، هرگز از قلب زن بیرون نمی‌رود».[12]
این سخن گران‌بهای پیامبرمان پاسخی است برای حرف‌های نادرستی مانند «خجالت میکشم!»، «همسرم لوس می‌شود!» و «زن از محبت مرد سوءاستفاده می‌کند». باید گفت نه تنها چنین نیست، بلکه جملات محبت‌آمیز و عاشقانه بهترین هدیه برای همسری است که به سخن شوهرش ایمان و اعتقاد دارد و به او علاقه‌مند است.
البته خانم‌ها نیز باید این هنر را داشته باشند که به همسر خود ابراز محبت کنند. آنها می‌توانند با گفتن جملاتی، مثل «من در کنار تو آرامش می‌گیرم» یا «خیلی خوشحالم که می‌توانم به تو تکیه کنم»، شوهرشان را سرشار از عشق و محبت کنند و او را بیش از پیش، به خود علاقه‌مند سازند.
- توجه به همسر
بهتر است افراد، زمانی که با همسرشان صحبت می‌کنند، به او نگاه کنند و با نگاه و دستانشان، به او نشان دهند که تمام توجهشان به اوست. هنگام صحبت با او، تلویزیون تماشا نکنند و روزنامه و مجله را کنار بگذارند. علاوه بر این در جمع و مهمانی به او بیشتر از سایرین توجه کنند.
- نیکو صدا زدن اسم همسر
یکی دیگر از راه‌های ابراز محبت، صدا زدن با احترام همسر و گذاشتن پیشوند و پسوند آقا و خانم است. برخی به اشتباه فکر می‌کنند چون با همسر خود صمیمی هستند، دیگر لازم نیست اسم او را به احترام صدا بزنند؛ در حالی که باید همیشه و مخصوصاً در جمع و مهمانی، اسم همسر را به نیکی صدا بزنند.[13]
- تبسم و گشاده‌رویی
تبسم و گشاده‌رویی باعث افزایش الفت و محبت می‌شود و بهترین دارو برای رفع کینه‌ها و دشمنی‌هاست. گاهی خاطره یک تبسم تا ابد باقی می‌ماند، خستگی را برطرف می‌کند و فرد مأیوس را امیدوار می‌کند. اگر همسران بتوانند خنده‌رویی و چهره گشاده را جایگزین اخم و ترش‌رویی کنند، دیگر هیچ نگرانی و هراسی برای غم‌ها و ناراحتی‌ها ندارند و آرامش و احساس خوشبختی نصیبشان می‌شود.
در حقیقت هنگامی که همسران چهره‌ای گشاده دارند و با زبانی نرم به یکدیگر محبت می‌کنند، در مشکلاتی که برایشان پیش می‌آید صبور و شکیبا هستند. در موقعیت های سخت، خشم خود را کنترل می‌کنند، از خشونت و بدزبانی و تحقیر دوری و در نتیجه آرامش را در زندگی تجربه می‌کنند.
- هدیه دادن
هدیه دادن یکی از ماندگارترین راه‌های ابراز محبت به صورت عملی است. از نظر روانی، هدیه، علاوه بر ایجاد محبت، کینه‌ها را هم از بین می‌برد. زن و شوهر وقتی در مناسبت‌های مختلف مانند تولد، سالگرد ازدواج، روز زن، روز مرد و در بازگشت از مسافرت، هدیه‌ای به یکدیگر می‌دهند، در واقع علاقه قلبی و درونی خود را اظهار می‌کنند. این کار آثار روانی، عاطفی و تربیتی ویژ‌ه‌ای به دنبال خواهد داشت. هدیه دادن باعث به وجود آمدن این تصور می‌شود که همسرم هنوز به من علاقه کافی دارد و به فکر من است و به روزهای مهم در زندگی مشترکمان توجه دارد.
- در آغوش گرفتن یکدیگر
یکی دیگر از راه‌های ابراز محبت، در آغوش گرفتن همسر است. بیشتر خانم‌ها در آغوش گرفتن را دوست دارند. آنها بچه‌های کوچک و حتی عروسک‌ها را بغل می‌کنند. در آغوش گرفتن همسر مهارتی است که همه مردان باید آن را بیاموزند تا محبتشان را به همسرشان نشان دهند. این کار، هم ساده است و هم کارآمد.[14]
- نگاه محبت‌آمیز
یکی دیگر از راه‌های ابراز محبت که بسیار اهمیت دارد، نگاه محبت‌آمیز است. ارتباط چشمی در هنگام گفتگو با همسر، این گفتگو و ارتباط را عاشقانه می‌کند و باعث افزایش محبت و عشق بین زن و شوهر می‌شود. همسران بهتر است گاهی نگاه محبت‌آمیز به یکدیگر بیندازند، درحالی‌که لبخندی هم روی صورتشان نقش بسته است.
8. نوازش
یکی دیگر از تأثیرگذارترین روش‌های ابراز محبت، نوازش است. مردان باید بدانند جدا از روابط جنسی و نوازش‌های مربوط به آن، زنان نیاز به نوازش صرفاً عاطفی نیز دارند؛ همچون نوازش موهایشان، صورتشان و نوازش‌هایی که احساس کنند مقدمه نیاز جنسی نیست و مرد تنها از روی عشق این رفتارها را انجام می‌دهد.[15]
- تجدید خاطره
یقیناً هر زوجی حتی آنهایی که به جدایی فکر می‌کنند روزهای خوشی را با هم داشته‌اند که اینک به دست فراموشی سپرده‌اند. مثلاً سالگرد ازدواج، سالگرد تولد فرزندان و یا محل و موقعیت‌هایی که در دوران نامزدی یا دیگر دوران زندگی از آن خاطره خوشی در ذهن دارند. مرور این خاطرات باعث افزایش مهر و محبت در دل همسران می‌شود.[16]
- سلام کردن
سلام، نوعی اعلام محبت، اظهار ادب و نوعی تکریم و احترام است.
پیامبر گرامی (ص) می‌فرماید: «سلام را آشکار کنید تا رشته محبت و دوستی شما استوار شود».[17]
سلام به معنای اظهار تمایل به ارتباط کلامی و نوعی اظهار علاقه است. بی‌شک، سلام کننده از این راه، دوستی و محبت را میان خود و همسرش افزایش می‌دهد و کدورت و دشمنی‌های احتمالی را برطرف می‌کند. زن و شوهری که نیاز به انس و الفت و محبت بیشتری دارند، این شیوه را باید بیشتر رعایت کنند.
- استقبال و بدرقه همسر
استقبال از همسر هنگام وارد شدن او به منزل یا بدرقه‌اش هنگام بیرون رفتن، نشانه علاقه‌مندی و صمیمیت میان آنان است. این عمل، علاوه بر اینکه اجر معنوی در پی دارد، باعث افزایش مهر و محبت در میان آنان می‌شود. زن با این کار نشان می‌دهد که از نبود شوهر دلتنگ و از آمدنش خوشحال می‌شود. همچنین باعث به وجود آمدن این تصور در شوهر می‌شود که در خانه و میان اهل خانه عزیز و محبوب است. از این رو، وقتی در کنار افراد خانواده است، احساس رضایت خاطر درونی می‌کند و خستگی کار از او رفع می‌شود و روز بعد، با انرژی و امید فراوان به محل کار خود می‌رود.[18]
- خوش‌رویی، خوش‌اخلاقی، خوش‌زبانی
از نظر روانی پیام خوش‌رویی و خوش‌اخلاقی یعنی اینکه من تو را دوست دارم و از دیدن تو خوشحال می‌شوم. پس برای اعلام محبت خود به همسر باید همیشه با خوش‌رویی با او رفتار کرد، به ویژه هنگام خستگی. وقتی در اوج خستگی با دیدن همسر خنده به لب می‌نشیند؛ یعنی اینکه من تو را به قدری دوست دارم که با دیدنت خستگی را فراموش می‌کنم. خوش‌رویی و خوش‌زبانی علاوه بر اینکه رساننده محبت به طرف مقابل است، تعاملی برای جلب محبت نیز است.
- سخاوت
سخاوت و گشاده‌دستی، نقش بسزایی در ایجاد محبت دارد و در حقیقت نوعی محبت است. پیام سخاوت داشتن به همسر آن است که مادیات در برابر تو ارزشی ندارند؛ زیرا تو محبوب من هستی.
بخشش رمز سعادت و کسب حکمت است. قرآن کریم چند ویژگی انسانی را از شروط کسب هدایت از جانب خدا مطرح کرده است که یکی از آنها انفاق است؛ «وَ مِمّا رَزَقناهُم یُنفِقونَ».[19]
- تواضع
تواضع یکی دیگر از راه‌های ایجاد و ابراز محبت است. وقتی فردی با دیگری متکبرانه رفتار می‌کند با رفتارش به او این پیام را می‌دهد که تو ارزش رفتار مناسب را نداری. این رفتار پیام محبتی را به همراه دارد.
- نامه‌نگاری
از نظر روانی اثری که با نوشتار می‌توان روی طرف مقابل گذاشت، متفاوت با گفتار است. البته هیچ کدام جای دیگری را نمی‌گیرد. نوشته تأثیر قابل توجهی در رساندن پیام‌هایی دارد که فرد می‌خواهد به طرف مقابل برساند.
یکی دیگر از ویژگی‌های نامه، ماندگاری آن است. وقتی نامه محبت‌آمیزی از یک دوست می‌رسد، شما می‌توانید بارها آن را بازکرده و مطالعه کنید که خود عامل مؤثری برای ماندگاری اثر محبت است.
معمولاً نامه در خلوت خوانده می‌شود و شخص موقعیت خوبی برای فکر کردن روی مفاهیم آن دارد. همین ویژگی باعث می‌شود تا همسرمان مطالبی را که می‌خواهیم به او منتقل کنیم با تأمل و تفکر بیشتری مرور کند.[20]
شیوه جدید نامه‌نگاری می‌تواند همان پیامک یا نامه‌های الکترونیک باشد. این پیامک‌ها چه کلام خود فرد باشد و چه شعر یا یک جمله زیبا از دیگران، می‌تواند در ابراز محبت نقش زیادی داشته باشد.
رفتار عاطفی مناسب با همسر مطابق با مزاج او
اگر با همسرتان در هر زمینه‌ای دچار مشکلی هستید، باید بر اساس قواعد مزاج‌شناسی رفتار کنید.
اول اعتماد همسر را جلب کنید؛ به گونه‌ای که دوست داشتن را، واقعاً، باور کند.
محبت خود را به شکل اهدای هدیه یا ارسال پیام، ابراز کنید؛ تا به او بفهمانید که به یادش هستید. (شاخه گل، خاطره تعریف کردن، شعر خواندن)
اگر مزاج همسر بلغمی (سرد و تر) باشد، با تکرار محبت‌ورزی و رفتار صمیمانه و گرم می‌توانید به سرعت او را به حالت مِهر برگردانید.
در نقاط مرکزی ایران، مثل اصفهان، خراسان و استان مرکزی زنان صفراوی (گرم و خشک) – بلغمی (سرد و تر) زیاد هستند که نوسان رفتاری دارند وقتی خوب‌اند. خیلی خوب، پر محبت، همکار و همراه هستند، اما وقتی در فاز مقابله وارد شوند، خیلی تند می‌شوند. لجبازی می‌کنند و کمی از رفتارهای منطقی فاصله می‌گیرند. این خانم‌ها را باید در لحظه لجاجت رها کرد، چون فرد صفراوی در هر فازی بیفتد، تا آخر می‌رود (فاز آتش فاز حمله است). وقتی از این فاز بیرون آمد، ابراز محبت مستقیم (نه با واسطه) به آنها داشته باشید.
زن صفراوی دوست دارد خودش بدون واسطه جملات محبت‌آمیز را از زبان همسرش بشنود.
سوداوی‌ها (سرد و خشک) نسبت به صفراوی‌ها راحت‌ترند، اما باید زمینه محبت منفعت‌آمیز در آنها ایجاد کرد. آنها از هدایای مادی بیشتر لذت می‌برند تا معنوی. محبت را در اهدای مادیات و چیزهایی که ارزش مادی داشته باشد می‌بینند تا بتوانند آن هدیه را به رخ دیگران هم بکشند. هدیه‌ای که باعث برتری او شود. هدایای معنوی به حال آنها سودی ندارد. مثل دعا کردن و گل دادن و … .
در رفتار با دموی‌ها (گرم و تر) باید از دلشان در بیاورید. دموی می‌گوید: مرا خراب کردی و شأن اجتماعی من را پایین آوردی. باید برای آنها لاف‌زنی کنید، او را بزرگ کنید؛ مثلا بگید: «تو بهترینی و …». البته در مقابل دیگران این کار را باید انجام دهید، نه در خلوت. خانم دموی را باید در جمع تعریف کرد و او را بالا برد؛ زیرا موقعیت اجتماعی برای زن دموی اهمیت دارد. اگر به او هدیه‌ای مانند یک شاخه گل دادید، او در جواب این محبت کارهای فراوانی برای شما انجام خواهد داد.[21]
[1]. ده مهارت مهم همسرداری، محبوبه خشکاب-ناهید مسکنی، ص 92؛ نیازها و روابط زن و شوهر، محسن ماجراجو، ص 22.
[2]. نظام حقوق زن در اسلام، شهید مطهری، ص 247.
[3]. الكافی (ط – الإسلامیة)، ج 5، ص 320.
[4]. همان.
[5]. ر.ک: نیازهای زنان نیازهای مردان، ویلارد اف هارلی، ترجمه: مژگان بویر احمدی، ص 49-51.
[6]. نظام حقوق زن در اسلام، شهید مطهری، ص 249 و 256.
[7]. معجزه صمیمیت، زهره اسماعیل بیگی- حمیدرضا غلامرضایی، ج 2، ص 192.
[8]. سوره روم، آیه 21.
[9]. تفسیر نمونه، ج16، ص 392-393.
[10]. ر.ک: سر دلبران، امیر حسین بانکی پور فرد، 37-44.
[11]. وسائل الشیعة، ج 12، ص 54.
[12]. الکافی (ط – دارالحدیث)، ج 11، ص 316.
[13]. رازهای تسخیر قلب همسر، مسلم داودی نژاد، ص 261.
[14]. ر.ک: نیازهای زنان نیازهای مردان، ویلارد اف هارلی، ترجمه: مژگان بویر احمدی، ص 50.
[15]. ر.ک: رازهای تسخیر قلب همسر، مسلم داودی نژاد، ص 108.
[16]. زندگی موفق، حسن خسروی، ص 42.
[17]. نهج الفصاحة، ص 227.
[18]. اخلاق زندگی نیاز روحانی، احمد شریف زاده، ص 61؛ ر.ک: مقاله خوش خلقی و نقش آن در خانواده، مجید کبورانی.
[19]. سوره مبارکه بقره، آیه 3.
[20]. تا ساحل آرامش، محسن عباسی ولدی، ج 1،ص 113-126.
[21]. حکیم حسین خیراندیش.
